-Τί σου θυμίζει αυτός ο τίτλος;

-Κάτι από αρχαία τραγωδία μάλλον!

-Οι Ευμενίδες είναι μέρος της Ορέστειας του Αισχύλου, το τελευταίο μέρος της Τριλογίας.

-Τι σχέση έχει όμως ένας τίτλος τραγωδίας με ένα λογοτεχνικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στον 20ο αιώνα;

-Προφανώς, κάποιος διέπραξε ένα φοβερό έγκλημα και οι τύψεις τον βασανίζουν.

-Δεν πρέπει να είναι μόνο αυτό. Άλλωστε ο τίτλος είναι Ευμενίδες κι όχι Ερινύες. Θα πει πως κατά κάποιο τρόπο, η οργή των πνευμάτων των Ερινυών έχει καταπραϋνθεί.

-Δίκιο έχεις. Εξάλλου κι ο Ορέστης αθωώθηκε στο δικαστήριο των Θεών για τη μητροκτονία.

-Το έκανε όμως για να εκδικηθεί το φόνο του πατέρα. Ο σκοπός ήταν ιερός. Στο συγκεκριμένο όμως βιβλίο, πώς είναι δυνατόν ένας ναζί να διαπράττει γενοκτονία, ακόμα και μητροκτονία και οι Ερινύες να μεταλλάσσονται σε Ευμενίδες;

-Η ιδεολογία είναι κάτι ιερό και όταν γίνεται αυτοσκοπός, οι άνθρωποι απαρνούνται τη φύση τους ή καλύτερα γίνονται τόσο αδίστακτοι ώστε καταστρέφουν τους ομοίους τους.

-Κακό πράγμα ο φανατισμός. Πόσο όμως μπορείς να κατηγορήσεις κάποιον που έχει γαλουχηθεί με αυτές τις αρχές;

-Μα το έγκλημα παραμένει ανόσιο. Αυτό το επιβεβαιώνουν και οι τύψεις που αργά ή γρήγορα στοιχειώνουν και βαραίνουν την ψυχή.

-Οι Ευμενίδες όμως εδώ ποιες είναι; Μπορεί να είναι τα δικαιολογητικά που δίδει ο ίδιος στον εαυτό του, δηλαδή η απόλυτη πίστη στην ιδεολογία.

-Ίσως. Μπορεί όμως και η ίδια η συγγραφή του βιβλίου να μεταλλάσσει τις Ερινύες σε Ευμενίδες. Ίσως είναι ο μοναδικός τρόπος, η μόνη δυνατότητα του αφηγητή να εξομολογηθεί, να καταπραΰνει τις τύψεις του για τα όσα διέπραξε.

-Πάντως, δε νομίζω ότι ο Ορέστης, για παράδειγμα, κατάφερε ποτέ να συγχωρήσει τον εαυτό του. Τα αποτρόπαια εγκλήματα επισείουν συναισθήματα φόβου εκτός από ενοχή. Ίσως οι εξομολογήσεις μόνο κατευνάζουν το φόβο. Εσύ τι λες;


(περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την τριλογία "Ορέστεια" (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες) θα βρείτε κάνοντας κλικ στην παραπάνω εικόνα ή εδώ)

Υποσημειώσεις

Eπειδή πολλά από τα πρόσωπα και τα περιστατικά που αναφέρονται στο βιβλίο δεν είναι γνωστά στον Έλληνα αναγνώστη, σεβόμενοι την επιλογή του συγγραφέα να μην επιβαρυνθεί η έκδοση με επεξηγηματικές σημειώσεις, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει περισσότερες πληροφορίες εδώ

Περίληψη

Το φιλόδοξο αυτό μυθιστόρημα και ταυτόχρονα ιστορικό πόνημα αποτελεί μια ματιά εκ των έσω στα γρανάζια της μηχανής θανάτου που έθεσε σε λειτουργία η ναζιστική Γερμανία στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.Ο δόκτωρ Μαξιμίλιαν Άουε, αφηγητής και πρωταγωνιστής στις Ευμενίδες, είναι ένα τέρας. Ένα καλλιεργημένο, δίγλωσσο, διανοούμενο τέρας που προσπαθεί να κάνει τον αναγνώστη να κατανοήσει τις αποτρόπαιες πράξεις του. Μέσα από τη δίνη ιστορικών συμβάντων που συντάραξαν την ανθρωπότητα αναδύονται οι μοναχικές, μελαγχολικές σκέψεις ως προς την ενοχή αλλά και το προαποφασισμένο των γεγονότων της ζωής του ίδιου του Μαξιμίλιαν, εγκληματία των SS.Με αναφορές στη μυθολογία, τη μουσική και τη λογοτεχνία και με βασικό το ερώτημα να ταλανίζει τον αφηγητή για το πόσα γνωρίζει η κοινωνία και πόσα επιθυμεί να μάθει για τις φρικαλεότητες των σκοτεινών πλευρών της Ιστορίας και για το πέπλο που καλύπτει την ιδεολογία των ναζί, παρακολουθούμε την ιστορία του δόκτορος Άουε και τις σκοτεινές πτυχές της προσωπικότητάς του.
Οι Ευμενίδες του Τζόναθαν Λίτελ συμπαρασύρουν τον αναγνώστη στη δίνη της Κόλασης της Ανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η ανάγνωση του βιβλίου είναι πολυεπίπεδη ― μια μεταμοντέρνα εκδοχή του αριστουργήματος του Δάντη, ένα αρχιτεκτόνημα των πιο μύχιων σκέψεων της ανθρώπινης ψυχής. Ο αντι-ήρωας πρωταγωνιστής ξεκινάει ως ιδεαλιστής, όμως στην πορεία ο ιδεαλισμός του τον οδηγεί βήμα βήμα στο να γίνει τέρας. Δυστυχώς, δεν υπάρχει δίπλα του ένας συνετός Βιργίλιος για να τον πάρει από το χέρι και να τον απομακρύνει από το βασανιστικό τοπίο στο οποίο περιφέρεται. Όπως ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ, θα μας προκαλέσει για να βρούμε την ηθική και τις αρχές μας απέναντι στην υπέρτατη άρνησή τους. Πολλοί από εμάς έχουν συχνά αναρωτηθεί πώς ένας καθημερινός μέσος Γερμανός μπόρεσε να μετατραπεί σε γρανάζι της μηχανής θανάτου των ναζί. Αυτό το βιβλίο δίνει την εξήγηση.